Driekoningen
5 januari, zondag
Oorsprong en betekenis
Volgens het evangelie van Matteüs volgden de drie Wijzen – Caspar, Melchior en Balthasar – een ster die hen naar de plaats leidde waar Jezus was geboren. Ze brachten geschenken mee: goud, wierook en mirre. Deze geschenken hebben symbolische betekenissen: goud staat voor koningschap, wierook voor goddelijkheid en mirre voor lijden en sterfelijkheid. De komst van de Wijzen wordt gezien als een erkenning van Jezus als de Messias, niet alleen voor het Joodse volk, maar voor de hele mensheid.
Viering in Nederland en België
In Nederland en België wordt Driekoningen op verschillende manieren gevierd, afhankelijk van de regio. In sommige streken gaan kinderen verkleed als koningen langs de deuren, zingen liedjes en vragen om snoep of geld. Dit gebruik lijkt op het Sint-Maartenfeest en wordt vaak ‘sterrenzingen’ genoemd, waarbij een grote ster op een stok wordt meegedragen als symbool van de ster van Bethlehem.
Tradities en gebruiken
Een bekende traditie in katholieke gezinnen is het zegenen van het huis met krijt. Boven de deurpost wordt dan het jaartal geschreven, met daartussen de letters C+M+B, bijvoorbeeld: 20+C+M+B+24. Deze letters staan voor de namen van de drie koningen, maar ook voor de Latijnse zegen “Christus Mansionem Benedicat” (Christus zegene dit huis).
In sommige landen, zoals Frankrijk en Spanje, wordt een speciale taart gebakken: de Driekoningentaart. In deze taart wordt een boon of klein figuurtje verstopt. Degene die het vindt, wordt voor die dag tot koning of koningin gekroond.
Religieuze betekenis
Voor gelovigen is Driekoningen een belangrijk moment in het kerkelijk jaar. In de katholieke en orthodoxe kerken worden speciale missen gehouden. Het feest benadrukt de universele betekenis van Jezus’ komst en de erkenning van zijn goddelijkheid door mensen van buiten het Joodse volk.
Culturele impact
Hoewel Driekoningen in sommige landen een officiële feestdag is, zoals in Spanje en delen van Duitsland, is het in Nederland en België geen nationale vrije dag. Toch blijft het een levendige traditie in veel gemeenschappen, vooral in katholieke gebieden. De viering van Driekoningen is een voorbeeld van hoe religieuze en culturele elementen samenkomen in een feest dat zowel spirituele als sociale betekenis heeft.